Lừa đảo trực tuyến đang trở thành mối đe dọa nghiêm trọng với mọi người dùng internet tại Việt Nam. Theo thống kê gần đây, mỗi ngày có hàng trăm người Việt Nam trở thành nạn nhân của các hình thức lừa đảo trực tuyến tinh vi. Khi phát hiện dấu hiệu bị lừa đảo, phản ứng nhanh chóng và đúng cách trong những giờ đầu tiên là yếu tố quyết định để giảm thiểu thiệt hại. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết 7 bước phản ứng khẩn cấp khi nghi ngờ bị lừa đảo, giúp bạn bảo vệ tài sản và thông tin cá nhân một cách hiệu quả. Hãy nhớ khẩu hiệu quan trọng: “Ngắt kết nối ngay lập tức – Thời gian là yếu tố sống còn khi đối phó với lừa đảo”.
Tổng quan về tình hình lừa đảo trực tuyến tại Việt Nam
Theo báo cáo từ Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông), năm 2023 ghi nhận hơn 15.000 vụ lừa đảo trực tuyến được báo cáo chính thức, với tổng thiệt hại ước tính lên đến hàng nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, con số thực tế có thể cao hơn nhiều vì nhiều nạn nhân không báo cáo do e ngại hoặc không biết cách thức báo cáo.
Các hình thức lừa đảo phổ biến hiện nay tại Việt Nam bao gồm giả mạo ngân hàng, lừa đảo đầu tư tiền ảo, giả mạo cơ quan chức năng, lừa đảo việc làm, lừa đảo mua sắm trực tuyến và lừa đảo tình cảm. Các thủ đoạn ngày càng tinh vi với sự hỗ trợ của công nghệ cao, đặc biệt là công nghệ AI có thể tạo ra các cuộc gọi video, hình ảnh, giọng nói giả mạo chân thực.
Lý do việc phản ứng nhanh chóng vô cùng quan trọng là vì các kẻ lừa đảo thường chuyển tiền qua nhiều tài khoản khác nhau trong thời gian rất ngắn. Theo thống kê từ Ngân hàng Nhà nước, sau 24 giờ, khả năng thu hồi tiền giảm xuống dưới 20%, và sau 72 giờ, con số này chỉ còn dưới 5%.
Chị Nguyễn Thị H. (38 tuổi, Hà Nội) là một ví dụ điển hình. Chị nhận được cuộc gọi từ người tự xưng là cán bộ công an điều tra về một vụ rửa tiền liên quan đến tài khoản của chị. Do hoảng sợ, chị đã làm theo hướng dẫn chuyển 500 triệu đồng vào “tài khoản an toàn” để “phục vụ điều tra”. Chỉ khi trao đổi với người thân 3 giờ sau, chị mới nhận ra mình đã bị lừa. Mặc dù đã báo cáo ngay cho ngân hàng và công an, nhưng số tiền đã được chuyển qua nhiều tài khoản khác nhau và chỉ thu hồi được khoảng 50 triệu đồng.
Bước 1: Ngắt kết nối ngay lập tức
Tại sao cần ngắt kết nối
Khi nghi ngờ bị lừa đảo, việc đầu tiên và quan trọng nhất là ngắt mọi kết nối với đối tượng tình nghi. Hành động này giúp ngăn chặn kẻ lừa đảo tiếp tục tác động đến quyết định của bạn, tránh cung cấp thêm thông tin cá nhân và ngăn chặn các giao dịch tiếp theo. Nhiều nghiên cứu tâm lý học cho thấy, khi đang trong tình trạng hoảng loạn hoặc lo sợ, con người dễ đưa ra các quyết định thiếu sáng suốt, và đây chính là điều mà kẻ lừa đảo muốn khai thác.
Cách thực hiện ngắt kết nối đúng cách
Tùy theo hình thức lừa đảo, cách ngắt kết nối sẽ khác nhau:
- Đối với cuộc gọi điện thoại: Cúp máy ngay lập tức, chặn số điện thoại đó. Không đưa ra bất kỳ thông tin cá nhân nào, dù đối phương có gây áp lực đến đâu.
- Đối với tin nhắn hoặc email: Không trả lời, không nhấp vào bất kỳ liên kết nào trong tin nhắn hoặc email. Đánh dấu là spam và chặn người gửi.
- Đối với trang web đáng ngờ: Đóng trang web ngay lập tức, xóa lịch sử duyệt web và cookie. Nếu đã đăng nhập vào tài khoản nào đó trên trang web đáng ngờ, hãy thay đổi mật khẩu ngay.
- Đối với ứng dụng đáng ngờ: Gỡ cài đặt ứng dụng, kiểm tra quyền truy cập của ứng dụng và thu hồi tất cả các quyền đã cấp.
- Đối với giao dịch tài chính: Liên hệ ngay với ngân hàng hoặc tổ chức tài chính để tạm khóa tài khoản hoặc dừng giao dịch đang xử lý.
Những việc cần tránh
Khi nghi ngờ bị lừa đảo, có một số hành động bạn nên tuyệt đối tránh:
- Không tiếp tục trao đổi: Đừng cố gắng “bắt tận tay” kẻ lừa đảo hoặc thách thức họ. Điều này có thể khiến tình hình trở nên phức tạp hơn.
- Không cung cấp thông tin xác thực bổ sung: Dù đối phương có đưa ra lý do gì, đừng cung cấp thêm mã OTP, mật khẩu hoặc thông tin cá nhân.
- Không thông báo cho đối phương biết bạn đã phát hiện lừa đảo: Điều này có thể khiến họ thay đổi chiến thuật hoặc nhắm đến nạn nhân khác.
- Không tự ý trả thù hoặc đe dọa: Để việc xử lý cho cơ quan chức năng.
Ví dụ thực tế
Chị Lê Thị M. (42 tuổi, Đà Nẵng) nhận được cuộc gọi từ người tự xưng là nhân viên ngân hàng thông báo tài khoản của chị có giao dịch bất thường. Tuy nhiên, chị đã cảnh giác khi người gọi yêu cầu cung cấp mã OTP để “xác minh”. Chị đã ngắt kết nối ngay lập tức, sau đó gọi trực tiếp đến tổng đài chính thức của ngân hàng để kiểm tra. Kết quả là không có giao dịch bất thường nào, và ngân hàng xác nhận họ không bao giờ yêu cầu khách hàng cung cấp mã OTP qua điện thoại. Nhờ phản ứng nhanh, chị M. đã tránh được một vụ lừa đảo tiềm tàng.
Bước 2: Tìm kiếm thông tin xác minh
Cách thức kiểm tra độ tin cậy của nguồn thông tin
Sau khi ngắt kết nối, việc tiếp theo bạn cần làm là tìm kiếm thông tin để xác minh tính chính xác của các thông tin đã nhận được. Trong thời đại thông tin bùng nổ, việc phân biệt thông tin chính xác và thông tin giả mạo là kỹ năng cần thiết. Để kiểm tra độ tin cậy của một nguồn thông tin, bạn cần:
- Kiểm tra địa chỉ website chính thức: Các tổ chức, doanh nghiệp lớn luôn có website chính thức với tên miền rõ ràng (ví dụ: .gov.vn đối với cơ quan nhà nước, .com.vn đối với doanh nghiệp). Hãy chú ý đến những sai lệch nhỏ trong URL như thêm/bớt ký tự, sử dụng dấu gạch ngang thay vì dấu chấm.
- Tìm kiếm thông tin về trường hợp lừa đảo tương tự: Sử dụng công cụ tìm kiếm với các từ khóa cụ thể liên quan đến tình huống bạn đang gặp phải. Các vụ lừa đảo phổ biến thường đã được cảnh báo trên các trang tin tức, diễn đàn.
- Sử dụng công cụ kiểm tra độ tin cậy: Có nhiều công cụ trực tuyến giúp kiểm tra độ tin cậy của website, email, số điện thoại. Ví dụ: ScamAdviser, PhishCheck, Kaspersky’s Anti-Phishing Tool.
Nguồn thông tin đáng tin cậy
Khi tìm kiếm thông tin về lừa đảo, bạn nên tham khảo các nguồn tin cậy sau:
- Trang web chính thức của ngân hàng và tổ chức tài chính: Các ngân hàng thường xuyên cập nhật thông tin về các hình thức lừa đảo mới và cách phòng tránh.
- Cổng thông tin điện tử của Bộ Công an: Đây là nguồn cung cấp thông tin chính thống về các vụ lừa đảo và cảnh báo an ninh mạng.
- Trang web của Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông): Cung cấp các cảnh báo và hướng dẫn về an toàn thông tin, bao gồm cả lừa đảo trực tuyến.
- Các trang báo chính thống: VnExpress, Tuổi Trẻ, Thanh Niên thường có các bài viết cập nhật về tình hình lừa đảo.
Cách xác minh danh tính người liên hệ
Nếu bạn nghi ngờ một cuộc gọi hoặc email từ một tổ chức nào đó, hãy thực hiện các bước sau để xác minh:
- Gọi lại số điện thoại chính thức: Tìm số điện thoại chính thức của tổ chức đó (trên website chính thức) và gọi lại để xác nhận.
- Kiểm tra email gửi đến: Chú ý đến địa chỉ email người gửi, đặc biệt là phần sau dấu @. Các tổ chức lớn thường có tên miền riêng.
- Yêu cầu xác minh qua văn bản chính thức: Đối với các yêu cầu quan trọng, hãy đề nghị gửi văn bản chính thức có dấu mộc của tổ chức.
Ví dụ thực tế về tầm quan trọng của việc xác minh thông tin
Anh Trần Văn K. (35 tuổi, TP.HCM) nhận được một email thông báo trúng thưởng từ một “chương trình khuyến mãi” của ngân hàng anh đang sử dụng. Email yêu cầu anh cung cấp thông tin tài khoản để nhận thưởng. Tuy nhiên, thay vì vội vàng trả lời, anh K. đã kiểm tra kỹ địa chỉ email gửi đến và nhận ra đó không phải là địa chỉ chính thức của ngân hàng. Anh đã gọi điện trực tiếp đến tổng đài của ngân hàng để xác minh và được thông báo đây là một chiêu trò lừa đảo phổ biến. Nhờ sự cẩn trọng trong việc xác minh thông tin, anh K. đã tránh được việc tiết lộ thông tin tài khoản cho kẻ lừa đảo.
Bước 3: Báo cáo cho cơ quan chức năng
Tầm quan trọng của việc báo cáo
Báo cáo cho cơ quan chức năng là một bước quan trọng không chỉ để bảo vệ bản thân mà còn góp phần ngăn chặn các vụ lừa đảo tương tự trong tương lai. Việc báo cáo giúp:
- Tăng cơ hội thu hồi tài sản bị mất (nếu có)
- Cung cấp thông tin cho cơ quan điều tra để truy tìm thủ phạm
- Cảnh báo cộng đồng về các hình thức lừa đảo mới
- Hỗ trợ việc xây dựng cơ sở dữ liệu về lừa đảo, giúp cải thiện các biện pháp phòng chống
Các cơ quan cần báo cáo
- Công an địa phương: Đây là nơi đầu tiên bạn nên đến để trình báo. Họ sẽ lập biên bản và hướng dẫn các bước tiếp theo.
- Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05): Đơn vị chuyên trách về tội phạm công nghệ cao của Bộ Công an.
- Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC): Tiếp nhận báo cáo về các sự cố an ninh mạng.
- Ngân hàng hoặc tổ chức tài chính liên quan: Nếu vụ lừa đảo liên quan đến tài khoản ngân hàng hoặc giao dịch tài chính.
Cách thức báo cáo hiệu quả
Để báo cáo hiệu quả, bạn cần chuẩn bị:
- Thông tin cá nhân: CMND/CCCD, địa chỉ liên lạc
- Mô tả chi tiết về vụ việc: Thời gian, địa điểm, cách thức lừa đảo
- Bằng chứng: Tin nhắn, email, ảnh chụp màn hình, ghi âm cuộc gọi (nếu có)
- Thông tin về kẻ lừa đảo: Số điện thoại, email, tài khoản mạng xã hội (nếu có)
- Thông tin về thiệt hại: Số tiền, tài sản bị mất
Khi báo cáo, hãy trình bày rõ ràng, ngắn gọn và tập trung vào các sự kiện chính. Tránh đưa ra các suy đoán cá nhân.
Quy trình xử lý sau khi báo cáo
Sau khi tiếp nhận báo cáo, cơ quan chức năng sẽ:
- Lập biên bản tiếp nhận thông tin
- Phân loại và chuyển cho đơn vị điều tra phù hợp
- Tiến hành điều tra, thu thập chứng cứ
- Liên hệ với bạn nếu cần thêm thông tin
- Thông báo kết quả điều tra (có thể mất vài tuần đến vài tháng)
Ví dụ thực tế về tầm quan trọng của việc báo cáo kịp thời
Chị Phạm Thị L. (29 tuổi, Hải Phòng) đã nhanh chóng báo cáo cho công an địa phương và ngân hàng ngay sau khi phát hiện bị lừa chuyển 200 triệu đồng vào một tài khoản lạ. Nhờ sự phối hợp nhanh chóng giữa công an và ngân hàng, tài khoản của kẻ lừa đảo đã bị phong tỏa kịp thời và chị L. đã thu hồi được 150 triệu đồng. Thông tin từ vụ việc này cũng giúp cơ quan chức năng phát hiện và ngăn chặn một đường dây lừa đảo lớn đang hoạt động tại nhiều tỉnh thành.
Bước 4: Liên hệ ngân hàng hoặc tổ chức tài chính
Tại sao cần liên hệ ngân hàng ngay lập tức
Liên hệ với ngân hàng hoặc tổ chức tài chính ngay khi nghi ngờ bị lừa đảo là bước quan trọng để bảo vệ tài sản của bạn. Lý do chính bao gồm:
- Ngăn chặn giao dịch: Ngân hàng có thể tạm dừng hoặc hủy bỏ các giao dịch đang xử lý.
- Phong tỏa tài khoản: Ngăn chặn kẻ lừa đảo tiếp tục truy cập vào tài khoản của bạn.
- Thu hồi tiền: Trong một số trường hợp, ngân hàng có thể giúp thu hồi tiền đã chuyển.
- Bảo vệ thông tin: Ngân hàng sẽ tăng cường bảo mật cho tài khoản của bạn.
Các bước cần thực hiện khi liên hệ ngân hàng
- Gọi tổng đài hỗ trợ 24/7: Sử dụng số điện thoại chính thức trên thẻ ngân hàng hoặc website chính thức.
- Yêu cầu phong tỏa tài khoản: Đây là bước đầu tiên để ngăn chặn các giao dịch không mong muốn.
- Cung cấp thông tin chi tiết: Mô tả chính xác về các giao dịch đáng ngờ, thời gian và số tiền liên quan.
- Yêu cầu kiểm tra lịch sử giao dịch: Nhờ ngân hàng rà soát các giao dịch gần đây để phát hiện bất thường.
- Hỏi về quy trình khiếu nại và hoàn tiền: Tìm hiểu các bước cần thực hiện để khiếu nại chính thức.
- Đề nghị cấp lại thẻ mới: Nếu thông tin thẻ đã bị lộ, yêu cầu cấp thẻ mới với số thẻ khác.
- Yêu cầu xác nhận bằng văn bản: Đề nghị ngân hàng cung cấp xác nhận bằng văn bản về các hành động đã thực hiện.
Thông tin cần chuẩn bị khi liên hệ ngân hàng
- Số tài khoản và thông tin cá nhân
- Chi tiết về các giao dịch đáng ngờ (thời gian, số tiền, người nhận)
- Bằng chứng về việc bị lừa đảo (nếu có)
- Biên bản trình báo công an (nếu đã thực hiện)
Quyền lợi của khách hàng trong trường hợp bị lừa đảo
Theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, khách hàng có một số quyền lợi khi bị lừa đảo:
- Được yêu cầu ngân hàng hỗ trợ điều tra và thu hồi tiền
- Được hoàn tiền trong trường hợp giao dịch không được ủy quyền (tùy theo điều khoản cụ thể của từng ngân hàng)
- Được cung cấp thông tin về tiến trình xử lý khiếu nại
Ví dụ thực tế về việc liên hệ ngân hàng kịp thời
Anh Nguyễn Văn T. (40 tuổi, Hà Nội) phát hiện có giao dịch lạ trên tài khoản vào lúc 23h đêm. Anh đã ngay lập tức gọi tổng đài hỗ trợ 24/7 của ngân hàng để báo cáo. Nhân viên ngân hàng đã nhanh chóng phong tỏa tài khoản và phát hiện một số giao dịch đáng ngờ đang chờ xử lý. Nhờ sự nhanh nhạy của anh T. và sự hỗ trợ kịp thời của ngân hàng, các giao dịch này đã bị hủy bỏ, giúp anh T. tránh mất thêm 50 triệu đồng.
Bước 5: Lưu giữ và bảo vệ bằng chứng
Tầm quan trọng của việc lưu giữ bằng chứng
Lưu giữ bằng chứng là một bước quan trọng trong quá trình xử lý vụ lừa đảo. Bằng chứng không chỉ giúp cơ quan chức năng điều tra hiệu quả hơn mà còn hỗ trợ bạn trong việc khiếu nại và yêu cầu bồi thường. Cụ thể, bằng chứng có thể:
- Chứng minh bạn là nạn nhân của lừa đảo
- Giúp xác định phương thức hoạt động của kẻ lừa đảo
- Hỗ trợ trong quá trình điều tra và truy tố
- Tăng khả năng thu hồi tài sản bị mất
Các loại bằng chứng cần lưu giữ
- Tin nhắn và email: Lưu lại toàn bộ nội dung trao đổi, bao gồm cả tiêu đề email và địa chỉ người gửi.
- Lịch sử cuộc gọi: Ghi lại thời gian, số điện thoại và nội dung cuộc gọi (nếu nhớ được).
- Ảnh chụp màn hình: Chụp lại các trang web, ứng dụng hoặc quảng cáo liên quan đến vụ lừa đảo.
- Ghi âm cuộc gọi: Nếu có thể, ghi âm các cuộc gọi với kẻ lừa đảo hoặc nhân viên ngân hàng để làm bằng chứng.
- Lịch sử giao dịch tài khoản: Lưu lại các giao dịch đáng ngờ, bao gồm số tiền, thời gian, và thông tin người nhận.
- Thông tin tài khoản của kẻ lừa đảo: Số tài khoản ngân hàng, tên người nhận tiền, địa chỉ email hoặc số điện thoại liên quan.
Cách lưu giữ bằng chứng hiệu quả
- Sử dụng công cụ lưu trữ an toàn: Lưu bằng chứng trên máy tính cá nhân hoặc các dịch vụ lưu trữ đám mây như Google Drive, OneDrive để tránh mất dữ liệu.
- Sắp xếp theo thứ tự thời gian: Tạo một thư mục riêng để lưu giữ bằng chứng, sắp xếp theo thứ tự thời gian xảy ra sự việc.
- Sao lưu định kỳ: Đảm bảo rằng các bằng chứng được sao lưu ở nhiều nơi để tránh trường hợp bị mất dữ liệu.
Ví dụ thực tế về việc lưu giữ bằng chứng
Chị Hoàng Thị N. (33 tuổi, Bình Dương) đã bị lừa chuyển 100 triệu đồng vào một tài khoản lạ sau khi nhận được tin nhắn giả mạo từ “ngân hàng”. Chị đã nhanh chóng chụp lại toàn bộ nội dung tin nhắn, lịch sử giao dịch và thông tin tài khoản của kẻ lừa đảo. Nhờ cung cấp đầy đủ bằng chứng cho cơ quan công an và ngân hàng, chị N. đã giúp họ xác định được danh tính của kẻ lừa đảo và thu hồi được 80% số tiền bị mất.
Bước 6: Đổi mật khẩu và tăng cường bảo mật
Tại sao cần đổi mật khẩu ngay lập tức
Sau khi nghi ngờ bị lừa đảo, việc đổi mật khẩu là bước cần thiết để bảo vệ các tài khoản trực tuyến của bạn. Kẻ lừa đảo có thể đã truy cập vào thông tin cá nhân hoặc tài khoản của bạn thông qua các hình thức như phishing hoặc malware. Đổi mật khẩu giúp:
- Ngăn chặn việc truy cập trái phép
- Bảo vệ thông tin cá nhân và tài sản
- Giảm nguy cơ bị tấn công lần nữa
Cách đổi mật khẩu an toàn
- Sử dụng mật khẩu mạnh: Tạo mật khẩu dài ít nhất 12 ký tự, bao gồm chữ hoa, chữ thường, số và ký tự đặc biệt.
- Không sử dụng mật khẩu cũ: Tránh sử dụng lại mật khẩu đã từng bị lộ hoặc liên quan đến thông tin cá nhân (ví dụ: ngày sinh, tên).
- Kích hoạt xác thực hai yếu tố (2FA): Sử dụng tính năng xác thực hai yếu tố trên các tài khoản quan trọng như email, mạng xã hội và ngân hàng.
- Kiểm tra danh sách thiết bị đăng nhập: Đăng xuất khỏi tất cả các thiết bị đang đăng nhập vào tài khoản của bạn.
- Sử dụng trình quản lý mật khẩu: Các công cụ như LastPass, 1Password giúp bạn quản lý và tạo mật khẩu mạnh một cách dễ dàng.
Những tài khoản cần ưu tiên đổi mật khẩu
- Email chính
- Tài khoản ngân hàng và ví điện tử
- Tài khoản mạng xã hội
- Tài khoản mua sắm trực tuyến
- Các ứng dụng liên quan đến công việc
Ví dụ thực tế về việc đổi mật khẩu kịp thời
Anh Phạm Văn H. (28 tuổi, Cần Thơ) phát hiện email cá nhân của mình bị đăng nhập từ một địa chỉ IP lạ. Anh đã ngay lập tức đổi mật khẩu email và kích hoạt xác thực hai yếu tố. Sau đó, anh kiểm tra các tài khoản liên kết với email và phát hiện một giao dịch đáng ngờ trên tài khoản mua sắm trực tuyến. Nhờ phản ứng nhanh chóng, anh H. đã ngăn chặn được thiệt hại lớn hơn.
Bước 7: Thông báo cho người thân và cộng đồng
Tầm quan trọng của việc thông báo
Thông báo cho người thân và cộng đồng không chỉ giúp họ cảnh giác mà còn góp phần nâng cao nhận thức chung về các hình thức lừa đảo trực tuyến. Khi mọi người đều cảnh giác, khả năng thành công của kẻ lừa đảo sẽ giảm đi đáng kể.
Những đối tượng cần thông báo
- Người thân trong gia đình: Đặc biệt là những người lớn tuổi hoặc ít tiếp xúc với công nghệ.
- Bạn bè và đồng nghiệp: Chia sẻ thông tin qua mạng xã hội hoặc nhóm chat để mọi người cùng cảnh giác.
- Cộng đồng trực tuyến: Đăng bài viết cảnh báo trên các diễn đàn hoặc nhóm Facebook liên quan đến an toàn mạng.
- Tổ chức nơi bạn làm việc: Nếu vụ lừa đảo có liên quan đến công việc hoặc tổ chức của bạn, hãy thông báo ngay cho bộ phận IT hoặc quản lý.
Cách thức thông báo hiệu quả
- Chia sẻ câu chuyện cá nhân: Kể lại chi tiết vụ việc bạn gặp phải để mọi người dễ hình dung.
- Cung cấp hướng dẫn phòng tránh: Đưa ra các lời khuyên cụ thể dựa trên kinh nghiệm của bạn.
- Sử dụng hình ảnh minh họa: Chụp lại tin nhắn giả mạo hoặc email để mọi người nhận diện dễ dàng hơn.
- Khuyến khích mọi người chia sẻ thêm thông tin: Mở rộng cuộc thảo luận để tìm hiểu thêm về các hình thức lừa đảo mới.
Ví dụ thực tế về tác động tích cực của việc thông báo
Anh Nguyễn Văn Q. (30 tuổi, Hà Nội) đã đăng bài viết cảnh báo về một vụ lừa đảo qua tin nhắn giả mạo “ngân hàng” lên Facebook cá nhân sau khi trở thành nạn nhân. Nhờ bài viết này, nhiều người trong danh sách bạn bè của anh đã tránh được tình huống tương tự khi nhận được tin nhắn giống hệt.
Kết luận
Lừa đảo trực tuyến là một vấn nạn ngày càng phổ biến và tinh vi tại Việt Nam. Việc phản ứng nhanh chóng và đúng cách khi nghi ngờ bị lừa đảo không chỉ giúp bảo vệ bản thân mà còn góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về an toàn mạng. Hãy nhớ 7 bước phản ứng khẩn cấp:
- Ngắt kết nối ngay lập tức
- Tìm kiếm thông tin xác minh
- Báo cáo cho cơ quan chức năng
- Liên hệ ngân hàng hoặc tổ chức tài chính
- Lưu giữ và bảo vệ bằng chứng
- Đổi mật khẩu và tăng cường bảo mật
- Thông báo cho người thân và cộng đồng
Khẩu hiệu cần nhớ: “Ngắt kết nối ngay lập tức – Thời gian là yếu tố sống còn khi đối phó với lừa đảo.”
