Trong thời đại số hóa hiện nay, việc sử dụng các dịch vụ công trực tuyến đã trở nên phổ biến, giúp người dân tiết kiệm thời gian và chi phí. Tuy nhiên, song song với sự phát triển của công nghệ là nguy cơ ngày càng cao về website dịch vụ công giả mạo, đe dọa đến an toàn thông tin cá nhân của người dùng. Theo thống kê mới nhất từ Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), đến hết quý 1/2025, đã có 124.579 địa chỉ website giả mạo, liên quan đến lừa đảo trực tuyến được phát hiện, trong đó có nhiều website giả mạo các cơ quan nhà nước và dịch vụ công. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cách nhận biết website dịch vụ công giả mạo và biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân hiệu quả, giúp bạn tránh trở thành nạn nhân của các đối tượng lừa đảo.
Tổng quan về tình trạng website dịch vụ công giả mạo tại Việt Nam
Thống kê đáng báo động về website giả mạo
Theo dữ liệu từ Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), tính đến hết quý 1/2025, hệ thống kỹ thuật đã phát hiện 124.579 địa chỉ website giả mạo liên quan đến lừa đảo trực tuyến[1][2]. Riêng trong tháng 3/2024, đã có 100 website giả mạo thương hiệu để lừa đảo được phát hiện. Đáng chú ý, trong số này có nhiều trang web giả mạo các cơ quan nhà nước, đặc biệt là Cổng Dịch vụ công Quốc gia và các dịch vụ công trực tuyến khác.
Các website dịch vụ công giả mạo thường được thiết kế rất tinh vi, bắt chước giao diện của trang web chính thống để đánh lừa người dùng. Mục đích của các đối tượng lừa đảo là thu thập thông tin cá nhân, đánh cắp tài khoản ngân hàng hoặc cài đặt phần mềm độc hại để chiếm quyền điều khiển thiết bị của nạn nhân.
Các cơ quan thường bị giả mạo và thủ đoạn phổ biến
Theo thống kê, các cơ quan và đơn vị thường xuyên bị giả mạo bao gồm:
- Cổng Dịch vụ công Quốc gia
- Bộ Công an (đặc biệt là dịch vụ liên quan đến CCCD và VNeID)
- Tổng công ty điện lực Việt Nam (EVN)
- Bảo hiểm xã hội Việt Nam
- Bộ Giao thông vận tải (đặc biệt là dịch vụ liên quan đến Giấy phép lái xe)
- Các ngân hàng lớn
Thủ đoạn lừa đảo thường được thực hiện qua nhiều bước:
- Đối tượng gọi điện thoại giả danh cán bộ công an, nhân viên ngân hàng hoặc cơ quan nhà nước
- Tạo ra tình huống khẩn cấp (như lỗi hệ thống, cần cập nhật tài khoản gấp…)
- Hướng dẫn nạn nhân truy cập vào website giả mạo
- Yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng hoặc cài đặt ứng dụng độc hại
Hậu quả nghiêm trọng từ việc truy cập website giả mạo
Việc truy cập vào website dịch vụ công giả mạo có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng:
- Bị đánh cắp thông tin cá nhân nhạy cảm
- Mất tiền trong tài khoản ngân hàng
- Thiết bị điện tử bị cài mã độc, bị chiếm quyền điều khiển
- Thông tin cá nhân có thể bị sử dụng cho các hoạt động phạm pháp khác
Có trường hợp người dân đã mất hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ đồng do bị lừa đảo[1]. Ví dụ điển hình là vụ việc tháng 3/2024, khi một người dân ở Gia Lâm (Hà Nội) bị lừa cài phần mềm dịch vụ công giả mạo với lý do xử lý căn cước công dân bị lỗi hệ thống, dẫn đến việc bị chiếm quyền điều khiển điện thoại và mất hơn 800 triệu đồng[1].
Các dấu hiệu nhận biết website dịch vụ công giả mạo
Đường dẫn (URL) bất thường – dấu hiệu quan trọng nhất
Khi tiếp cận với website dịch vụ công, điều đầu tiên cần kiểm tra là đường dẫn (URL) của trang web. Các website dịch vụ công giả mạo thường có những đặc điểm sau trong đường dẫn:
- Không sử dụng tên miền
.gov.vn– đây là tên miền dành riêng cho các cơ quan nhà nước tại Việt Nam[1]. - Sử dụng các tên miền gần giống nhưng có sự khác biệt nhỏ so với tên miền chính thống. Ví dụ: “dichvucong.cvgov.com” thay vì “dichvucong.gov.vn”[1].
- Sử dụng các tên miền quốc tế như .com, .org, .cc, .club thay vì .gov.vn[4].
- Thêm các tiền tố hoặc hậu tố vào tên miền chính thống, như “dichvucong.dancuso.com”, “dichvucong.hhlpa.com”[4][7].
Ví dụ thực tế: Trang web tại địa chỉ “vietgcv [.] cc” giả mạo cổng thông tin Bộ Thông tin và Truyền thông. Khi truy cập vào trang web giả mạo này, người dùng bị dụ cài ứng dụng có chứa mã độc, cho phép đối tượng lừa đảo chiếm quyền điều khiển điện thoại và đánh cắp thông tin, tài sản[4].
Giao diện và nội dung đáng ngờ
Mặc dù các website dịch vụ công giả mạo ngày càng được thiết kế tinh vi, nhưng vẫn có thể nhận biết qua một số dấu hiệu sau:
- Lỗi chính tả, ngữ pháp hoặc cách diễn đạt không chuyên nghiệp.
- Giao diện có sự khác biệt nhỏ so với trang chính thống (bố cục, màu sắc, logo…).
- Hiển thị không đồng nhất trên các thiết bị hoặc trình duyệt khác nhau.
- Thông báo lỗi hoặc cảnh báo giả mạo thường xuyên xuất hiện.
- Các đường link nội bộ không hoạt động hoặc dẫn đến trang không liên quan.
Yêu cầu cung cấp thông tin nhạy cảm không cần thiết
Các website dịch vụ công giả mạo thường yêu cầu người dùng cung cấp thông tin cá nhân quá mức cần thiết so với dịch vụ thực tế:
- Yêu cầu thông tin tài khoản ngân hàng, mã OTP cho các dịch vụ không liên quan đến thanh toán.
- Đòi hỏi cung cấp mật khẩu hoặc mã PIN của các ứng dụng khác.
- Yêu cầu cài đặt phần mềm hoặc ứng dụng không rõ nguồn gốc.
- Đưa ra thời hạn gấp rút để tạo áp lực khiến người dùng không kịp suy nghĩ.
Các dấu hiệu khả nghi khác cần chú ý
- Không có chứng chỉ bảo mật SSL (không có biểu tượng khóa hoặc “https://” ở đầu đường dẫn).
- Không có thông tin liên hệ chính thống hoặc địa chỉ của cơ quan.
- Không có các chính sách bảo mật, điều khoản sử dụng rõ ràng.
- Trang web mới được tạo gần đây (có thể kiểm tra thông qua công cụ “whois”).
- Quá trình xác thực người dùng quá đơn giản hoặc không có biện pháp bảo mật hai lớp.
Ví dụ thực tế về các vụ lừa đảo qua website dịch vụ công giả mạo
Trường hợp 1: Giả mạo Cổng Dịch vụ công Quốc gia lừa đảo cập nhật định danh điện tử
Vào tháng 3/2025, chị N.T.L (Nam Từ Liêm, Hà Nội) nhận được cuộc gọi từ một người tự xưng là cán bộ công an. Đối tượng thông báo rằng chị L cần cập nhật tài khoản định danh điện tử mức 2 trên ứng dụng VNeID. Sau khi bị từ chối yêu cầu ra trụ sở công an, đối tượng gọi lại và đề xuất hỗ trợ cập nhật trực tuyến, hướng dẫn chị truy cập vào trang web “Dichvucong.cvgov.com”[1][2].
May mắn, chị L đã nhận ra đường link không có đuôi tên miền .gov.vn nên đã không thực hiện theo. Nếu chị truy cập vào trang web giả mạo này và làm theo hướng dẫn, có thể chị sẽ bị đánh cắp thông tin cá nhân hoặc chiếm đoạt tài sản, tương tự như trường hợp một người dân ở Gia Lâm (Hà Nội) đã bị lừa mất hơn 800 triệu đồng thông qua thủ đoạn tương tự[1][2].
Trường hợp 2: Giả mạo website xử lý lỗi CCCD gây thiệt hại lớn
Trong tháng 3/2024, một người dân ở Gia Lâm (Hà Nội) nhận được cuộc gọi từ đối tượng giả danh cán bộ công an thông báo căn cước công dân bị lỗi hệ thống. Đối tượng hướng dẫn nạn nhân truy cập vào một trang web giả mạo dịch vụ công và cài đặt ứng dụng “hỗ trợ”[1].
Kết quả là ứng dụng này chứa mã độc, cho phép đối tượng chiếm quyền điều khiển điện thoại và thực hiện các giao dịch ngân hàng trái phép, dẫn đến việc nạn nhân bị chiếm đoạt hơn 800 triệu đồng[1]. Đây là một ví dụ điển hình về hậu quả nghiêm trọng khi truy cập vào website dịch vụ công giả mạo và làm theo chỉ dẫn của kẻ lừa đảo.
Trường hợp 3: Giả mạo trang web lấy lại tiền bị lừa đảo
Một thủ đoạn tinh vi khác là các đối tượng lừa đảo thiết lập trang web tại địa chỉ tên miền “policeonline[.]club”, giả mạo website của Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng để đăng quảng cáo hỗ trợ lấy lại tiền bị lừa đảo với tỷ lệ thành công 99,9%[4][7].
Điều đáng nói là nạn nhân của những vụ lừa đảo trước đó, vì muốn lấy lại tài sản đã mất, tiếp tục trở thành nạn nhân một lần nữa. Các đối tượng lừa đảo thường yêu cầu nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân và nộp một khoản phí để “xử lý hồ sơ”, nhưng thực chất là để chiếm đoạt thêm tài sản.
Thủ đoạn lừa đảo phổ biến khác qua website giả mạo
Ngoài các trường hợp trên, các đối tượng lừa đảo còn sử dụng nhiều thủ đoạn khác như:
- Giả mạo trang web đăng ký, gia hạn giấy phép lái xe: Bộ Giao thông vận tải đã có tới 5 lần đề nghị Bộ TT&TT và Bộ Công an hỗ trợ xử lý các website giả mạo trang thông tin điện tử Giấy phép lái xe do Cục Đường bộ Việt Nam quản lý[1].
- Giả mạo website ngân hàng: Nhiều trang web giả mạo như “vdbank[.]com[.]vn” (giả mạo Ngân hàng Phát triển Việt Nam), “sotuyenvcb[.]vietcombanker[.]com” (giả mạo Ngân Hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam), “nganhangsaison[.]org” (giả mạo Ngân hàng TMCP Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh)[4][7].
- Giả mạo trang thông tin điện tử của các cơ quan điện lực, bảo hiểm xã hội: Các tổ chức này đã nhiều lần phải phát cảnh báo rộng rãi về việc bị giả mạo trang/cổng thông tin điện tử[1].
Cách kiểm tra tính xác thực của website dịch vụ công
Hướng dẫn tra cứu trên trang Tín nhiệm mạng
Một trong những cách hiệu quả để kiểm tra tính xác thực của website dịch vụ công là sử dụng công cụ tra cứu trang Tín nhiệm mạng do Bộ Thông tin và Truyền thông cung cấp[3][6]. Quy trình kiểm tra như sau:
Bước 1: Truy cập vào địa chỉ https://tinnhiemmang.vn/website-lua-dao[3][6].
Bước 2: Tại mục tìm kiếm, nhập tên miền cần kiểm tra. Ví dụ, nếu bạn muốn kiểm tra “dichvucong.cvgov.com”, hãy nhập chính xác tên miền này vào ô tìm kiếm[6].
Bước 3: Nhấn nút “Tìm kiếm”. Hệ thống sẽ hiển thị kết quả kiểm tra:
- Nếu trang web nằm trong danh sách các tên miền độc hại, lừa đảo, hệ thống sẽ cảnh báo.
- Bạn có thể thấy thêm thông tin về loại lừa đảo, thời gian phát hiện và mức độ nguy hiểm.
Ngoài ra, nếu bạn muốn tìm kiếm các website dịch vụ công giả mạo nói chung, bạn có thể nhập từ khóa như “dichvucong” và xem danh sách các trang web lừa đảo liên quan[6].
Kiểm tra thông qua Cổng tra cứu thông tin tên miền
Một phương pháp khác để xác minh tính chính thống của website dịch vụ công là kiểm tra thông tin đăng ký tên miền:
Bước 1: Truy cập vào website Cổng tra cứu thông tin tên miền[6].
Bước 2: Nhập thông tin website cần kiểm tra vào ô tìm kiếm và nhấn “Tìm kiếm”[6].
Bước 3: Phân tích kết quả hiển thị:
- Kiểm tra loại tên miền: Các website chính thống của cơ quan nhà nước Việt Nam phải sử dụng tên miền .gov.vn.
- Kiểm tra thông tin chủ thể đăng ký: Phải là tên của cơ quan, tổ chức nhà nước có thẩm quyền.
- Kiểm tra thời gian đăng ký: Website chính thức thường có thời gian đăng ký lâu năm, không phải mới được tạo gần đây.
- Kiểm tra thông tin nhà đăng ký quản lý: Thường là các đơn vị được cấp phép chính thức tại Việt Nam.
Nếu tên miền là tên miền quốc tế đăng ký ở nước ngoài, che giấu thông tin chủ thể, bạn cần hết sức cẩn trọng vì rất có thể đây là website giả mạo, lừa đảo[6].
Sử dụng ứng dụng VNeID để kiểm tra thông tin
Bộ Công an đã cập nhật nội dung hướng dẫn tra cứu trang web lừa đảo trong ứng dụng VNeID, giúp người dân dễ dàng kiểm tra và phòng tránh các tên miền độc hại[3]:
Bước 1: Mở ứng dụng VNeID trên điện thoại (đảm bảo đã cài đặt ứng dụng chính thức).
Bước 2: Truy cập vào mục “Tin tức” trong ứng dụng.
Bước 3: Tìm phần hướng dẫn tra cứu trang web lừa đảo do Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia xây dựng.
Bước 4: Làm theo hướng dẫn để kiểm tra tính xác thực của website dịch vụ công.
Tiêu chí nhận biết website chính thống của cơ quan nhà nước
Để nhận biết website dịch vụ công chính thống, bạn cần lưu ý các tiêu chí sau:
- Tên miền .gov.vn: Tất cả các cơ quan nhà nước Việt Nam phải sử dụng tên miền có đuôi .gov.vn (ví dụ: dichvucong.gov.vn, bocongan.gov.vn, …).
- Giao thức bảo mật HTTPS: Website chính thống phải sử dụng giao thức HTTPS (có biểu tượng khóa bên cạnh địa chỉ URL).
- Thông tin liên hệ đầy đủ: Website chính thức luôn có thông tin liên hệ rõ ràng, bao gồm địa chỉ văn phòng, số điện thoại, email của cơ quan.
- Chính sách bảo mật: Website chính thống phải có chính sách bảo mật và điều khoản sử dụng rõ ràng.
- Xác thực người dùng an toàn: Quá trình đăng nhập trên website chính thống thường yêu cầu nhiều bước xác thực và có tính năng bảo mật cao.
Các biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân khi sử dụng dịch vụ công trực tuyến
Nguyên tắc cơ bản trong bảo vệ thông tin cá nhân
Theo Điều 16 Luật An toàn thông tin mạng 2015, có 5 nguyên tắc bảo vệ thông tin cá nhân trên mạng cần tuân thủ[8]:
- Tự bảo vệ thông tin cá nhân: Mỗi cá nhân có trách nhiệm tự bảo vệ thông tin cá nhân của mình và tuân thủ quy định của pháp luật khi cung cấp thông tin cá nhân trên mạng.
- Trách nhiệm của đơn vị xử lý thông tin: Cơ quan, tổ chức, cá nhân xử lý thông tin cá nhân có trách nhiệm bảo đảm an toàn thông tin mạng đối với thông tin do mình xử lý.
- Công khai biện pháp xử lý thông tin: Tổ chức, cá nhân xử lý thông tin cá nhân phải xây dựng và công bố công khai biện pháp xử lý, bảo vệ thông tin cá nhân.
- Tuân thủ quy định pháp luật: Việc bảo vệ thông tin cá nhân phải thực hiện theo quy định của Luật An toàn thông tin mạng và quy định khác của pháp luật có liên quan.
- Xử lý thông tin cho mục đích đặc biệt: Việc xử lý thông tin cá nhân phục vụ mục đích bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội hoặc không nhằm mục đích thương mại được thực hiện theo quy định khác của pháp luật có liên quan.
Biện pháp phòng ngừa trước khi cung cấp thông tin
Để bảo vệ thông tin cá nhân khi sử dụng dịch vụ công trực tuyến, bạn nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:
- Kiểm tra tính xác thực của website: Luôn xác minh website thông qua các phương pháp đã nêu ở mục 4 trước khi nhập thông tin cá nhân.
- Hạn chế thông tin cung cấp: Chỉ cung cấp những thông tin cần thiết và phù hợp với dịch vụ bạn đang sử dụng.
- Không truy cập qua đường link lạ: Không nhấp vào các đường link được gửi qua email, tin nhắn hoặc mạng xã hội mà không xác minh.
- Cảnh giác với các cuộc gọi đột xuất: Không tin tưởng người gọi tự xưng là cán bộ công an, ngân hàng,… yêu cầu bạn cung cấp thông tin hoặc truy cập website.
- Sử dụng mật khẩu mạnh: Tạo mật khẩu phức tạp cho các tài khoản dịch vụ công và thay đổi thường xuyên.
- Cập nhật phần mềm bảo mật: Đảm bảo thiết bị của bạn được cài đặt phần mềm chống virus, malware và luôn cập nhật.
Biện pháp xử lý khi nghi ngờ bị lừa đảo
Nếu bạn nghi ngờ mình đã truy cập vào website dịch vụ công giả mạo hoặc cung cấp thông tin cá nhân, hãy thực hiện các bước sau:
- Ngừng truy cập ngay lập tức: Đóng trang web và không tiếp tục cung cấp thêm bất kỳ thông tin nào.
- Thay đổi mật khẩu: Nếu bạn đã nhập thông tin tài khoản, hãy thay đổi mật khẩu ngay lập tức để bảo vệ tài khoản của mình.
- Liên hệ với cơ quan có thẩm quyền: Báo cáo sự việc với cơ quan công an hoặc Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC) để được hỗ trợ.
- Kiểm tra tài khoản ngân hàng: Nếu bạn đã cung cấp thông tin liên quan đến tài khoản ngân hàng, hãy liên hệ với ngân hàng để yêu cầu khóa tài khoản và kiểm tra các giao dịch bất thường.
- Quét thiết bị bằng phần mềm bảo mật: Sử dụng phần mềm chống virus để kiểm tra và loại bỏ mã độc nếu bạn đã cài đặt ứng dụng từ website giả mạo.
- Cảnh báo người thân và bạn bè: Chia sẻ thông tin về website giả mạo để giúp người khác tránh trở thành nạn nhân.
Danh sách kiểm tra đơn giản trước khi sử dụng dịch vụ công trực tuyến
Để đảm bảo an toàn khi sử dụng dịch vụ công trực tuyến, hãy tuân thủ danh sách kiểm tra sau:
- ✅ Đường dẫn website có đuôi tên miền
.gov.vn. - ✅ Website sử dụng giao thức bảo mật HTTPS (biểu tượng khóa).
- ✅ Có thông tin liên hệ rõ ràng của cơ quan nhà nước.
- ✅ Không có lỗi chính tả, ngữ pháp trong nội dung.
- ✅ Không yêu cầu cung cấp thông tin nhạy cảm không cần thiết.
- ✅ Không yêu cầu cài đặt phần mềm hoặc ứng dụng lạ.
- ✅ Đã kiểm tra tính xác thực qua công cụ như Tín nhiệm mạng hoặc Cổng tra cứu tên miền.
- ✅ Không truy cập qua đường link được gửi qua email, tin nhắn mà không rõ nguồn gốc.
Lời kết: Kiểm tra đường dẫn chính thống – KHÔNG nhập thông tin vào trang lạ
Website dịch vụ công giả mạo là một vấn đề nghiêm trọng, đe dọa đến an toàn thông tin cá nhân và tài sản của người dân. Bằng cách nhận biết các dấu hiệu của website giả mạo, kiểm tra tính xác thực của trang web và áp dụng các biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ trở thành nạn nhân của lừa đảo trực tuyến.
Hãy luôn ghi nhớ khẩu hiệu: “Kiểm tra đường dẫn chính thống – KHÔNG nhập thông tin vào trang lạ.” Điều này không chỉ giúp bạn bảo vệ bản thân mà còn góp phần xây dựng môi trường mạng an toàn hơn cho cộng đồng.
Tóm tắt nội dung (70 từ)
Bài viết cung cấp
Answer from Perplexity: pplx.ai/share
